Interview: “De scheiding tussen geloof en wetenschap heeft hier nog niet plaats gehad”

SGP-j Flakkee viert haar vierde lustrum. De vereniging stelt zich tot doel: “het onderzoeken van de beginselen van de SGP”. Een greep uit de thema’s van voorbije avonden: geschiedenis en politiek, zorg en onderwijs. Terugkerende namen van sprekers zijn: Slootweg, Spruyt en H. Klink. Conservatisme vormt het refrein. Ik ging in gesprek met de voorzitter en voormalig voorzitter van de vereniging, Marco in ’t Veld (22) en Marco van der Bok (35).

“Wat me opvalt is dat de avonden erg politiek-filosofisch van karakter zijn. Is dat altijd zo geweest?”
“We organiseren elk jaar nog wel een avond over een lokaal thema, maar vroeger voerden thema’s uit de praktische en lokale politiek de boventoon. Het is eigenlijk allemaal begonnen toen ik een bakje aardbeien bij Slootweg ging brengen. Ik kreeg toen het boek over Willem Bilderdijk van Van der Zwaag. Dat raakte me enorm. In het verlengde daarvan organiseerden we in 2005 een avond waarop we dominee Van Aalst en Slootweg uitnodigden om te spreken over de invloed van de tijdgeest. Die vormde de leidraad voor volgende avonden. Zo is het karakter van de vereniging ontsproten aan de ‘vader van het Reveil’”, lacht Van der Bok met gevoel voor historie. In ’t Veld: “Ik durft wel te stellen dat de mooiste avond van allemaal toch wel die was waarop Spruyt en Slootweg de degens met elkaar kruisten.” Van der Bok voegt toe: “Dat was een tijd waarin je geen enkele SGP-er kon vinden die het waagde om met Spruyt in debat te gaan.” In ’t Veld: “Spruyt sloot af: Ik ben nooit door een SGP-er zó te woord gestaan.”

“De onderwerpen die jullie behandelen lijken me geen publiektrekkers”.
“Juist wel”, werpt Van der Bok tegen. “Lokale onderwerpen zoals drugs- en woonbeleid trekken haast geen mensen. Onlangs organiseerde we een avond over de zorg, daar kwamen tien personen op af.

“De vereniging, opgericht op 12 januari 1995, telt op dit moment zo’n 40 leden en 25 donateurs.”
“Dat is een constante door de jaren heen”, weet In ’t Veld.

“Hoe zou dat dan komen?”
Van der Bok: “De mens is tot veel meer in staat is dan hij zelf doet voorkomen”. “Socrates meed op de markt van Athene de diepzinnige onderwerpen ook bepaald niet”, voegt In ’t Veld toe.

“De website wordt gesierd door de portretten van vijf figuren wier nalatenschap een belangrijke rol binnen de vereniging vervult. In chronologische volgorde: Plato, Augustinus, Calvijn, Groen van Prinsterer en Aalders. De laatste vier zijn duidelijk christelijk. Maar de combinatie Plato en de SGP zal velen verbazen.”
In ’t Veld: “Wie Groen accepteert moet ook Plato accepteren. Dat geldt evenzo voor Augustinus, Aalders en Calvijn.”

“Jullie lijken me een luis in de pels van de landelijke SGP-jongeren.”
In ’t Veld: “De landelijke organisatie wil een erg hiërarchische structuur doorvoeren.” Nu lachend: “Zij regeren volgens paaps model met de paus en de Heilige Stoel als centrum. Wij zijn protestant. Bij ons staat de gemeente, het lokale, centraal.” Van der Bok legt uit: “Voor ons zijn het christendom en conservatisme heel belangrijke gezindheden. Omdat ze beide een negatieve mensvisie hebben. Dat staat haaks op het vooruitgangsdenken”. “De scheiding tussen geloof en wetenschap heeft hier nog niet plaats gehad”, lacht het tweetal.

“Het bestuur komt regelmatig bijeen. Hoe verlopen die vergaderingen?”
In ’t Veld begint te lachen: “Vaak waren we om elf uur bij punt drie van de agenda terwijl er nog vijf moesten volgen. Het kwam voor dat we tegen vieren in de ochtend naar huis gingen. En dan zat ik samen met Freek [voormalig bestuurslid, WJR] de volgende ochtend ernstig vermoeid in de eerste bus naar Rotterdam.” Van der Bok merkt op: “Vooral zeer lang en veel uitweiden.” Even later citeert hij Joost van Laren, een 17-eeuws predikant: “De ziel is eeuwig en onvergankelijk, en haar uitgangen strekken zich oneindig wijd uit.”

“Hoe beïnvloedt de idee ‘burger van twee werelden’ de kijk op de politiek?”
Van der Bok: “Die benadering heeft ook nu, ik denk juist nu, in deze tijd heel veel te bieden. Het leert niet het nakijken van wat ons nu allemaal weer overkomt, maar het leert te doorzien wat op ons af kan komen. Het leert niet alleen symptomen van goed en kwaad te doorzien, maar het steekt af naar de bron, naar de oorzaak van goed en kwaad. Het ontdekken van eenheid in de geschiedenis bevrijdt van een overspannen toekomstverwachting en heeft weet van Gods daden in de tijd. Niet wij moeten ons isoleren, maar de waarheden, de beginselen zoals de inhoud van Wet en Evangelie moeten geïsoleerd worden van het tijdsgebeuren. Dan kunnen ze hun licht blijven werpen vanuit de eeuwige Stad Gods op de aardse stad van de wereld. Zo alleen krijgt het katechon, de weerhouder van het kwaad, gestalte in de tijd die nog rest. In de tweerijkenleer heeft de verzuiling geen plaats. Elke tijd heeft mensen als Nathan nodig: Gij zijt die man!” In ’t Veld besluit met een citaat van Aalders: “Ken uzelven en ken de tijden.”

Interview door Willem van de Ridder